VA

Interview

“In veel van haar schilderijen zit een verlangen naar geluk – naar een verloren paradijs. Op een bepaald moment, zo rond haar vijftigste, heeft ze even in dat paradijs mogen vertoeven. “Maar ik heb me toen ook gerealiseerd dat ik verder moest; dat ik niet in die baarmoederlijke gelukzaligheid kon blijven.” Beeldend kunstenaar Marja de Lange vertelt over haar jeugd in Zeeland, het opgesloten zitten in de ‘doos’ van het lichaam en het verlangen vleugels te hebben – om uit te stijgen boven dagelijkse beslommeringen, zorgen en angst. En over haar herwonnen vrijheid. “Schilderen is een beetje vliegen.”

Interview met beeldend kunstenaar en durfal Joost Conijn

‘Elk mens heeft een horizon nodig’

“Mijn werk gaat over het scheppen van mogelijkheden, over het in werking zetten voor een volkomen moment.”

Column Frans Olofsen

Jeugdherinneringen

Frans Olofsen was er al bang voor. Ja, hoor, daar valt het eerste slachtoffer zwaar snurkend in slaap. Hoe blijf je wakker bij een vijf uur durend strijkkwartet? Maar in de uren die volgen blijken onvermoede geheugenlaatjes open te gaan. “Glashelder hoor ik de stem van mijn juf van de lagere school; ze wijst met een aanwijsstok de grote steden aan.” Het ene na het andere geheigenlaatje gaat open. Gebeurtenissen waarvan hij het bestaan niet vermoedde, blijken tot in de kleinste details naar boven te komen. Nog een half uur, zegt het horloge. “Ach, wat is een half uur in het licht van een meesterwerk?”

• Weblog Salicornia

Het Vruchtbare-Aarde-interview met de Haarlemse huisarts H.C. Moolenburgh in editie 1-2007 riep veel reacties op van lezers die zich geïnspireerd voelden door diens visie op de geneeskunde, waarin zelfs humor, sprookjes en zenverhalen hun plek hebben.

Een mooie duinwandeling

Op zijn 87^e kreeg H.C. Moolenburgh een heel apart verjaarscadeau aangeboden. Een van zijn favoriete duinwandelingen, maar dan onder begeleiding van een ervaren boswachter. Al het geleerde werd ijverig opgetekend. “Alles bij elkaar bleek ik 21 nieuwe dingen te hebben gehoord. Een ontnuchterende ervaring. Wat een prachtig verjaarscadeau!”

  Een interview met H.C. Moolenburgh

H.C. Moolenburgh

Miryam in het donker

Griezelig, hypnotiserend en eigenlijk ook wel een beetje beklemmend om je zo over te geven, ontdekt Marjan van Duin in tropisch Afrika, bij de hand genomen door een Senegalese vrouw met een kruik op het hoofd. “Ik zie niet veel; het pad en de halmen van het gras hebben dezelfde kleur – een oplichtend witgeel in het schijnsel van de sterren.” Zingend loopt de Senegalese voor haar uit. “Ineens valt alle beklemming van me af en voel ik me, lopend in de cadans van haar wiegende heupen, vol vreugde over het donker van de wereld met zijn sterren en stemmen…”  Aflevering 1: Marie.

Column

Marjan van Duin

Website

Spaanse dorpsroddel

Kan een huis zijn bewoner uitkiezen? “Ja,” roept Marjet Maks volmondig. “Ons huis! En het staat in Spanje.” Jaren geleden liepen zij en haar partner op de laatste dag van hun vakantie in Andalusië door een klein boerenbergdorp in de Alpujarras. Een bijzonder Spaanse streek met nog een Arabische sfeer van ruim vijf eeuwen terug in de tijd. Een toevallige blik over de schouder veranderde op dat moment hun leven. Het huis van hun dromen stond warempel te koop. De mensen in de omgeving van dit eeuwenoude en bijzondere huis met waterbron inspireren Marjet sindsdien tot het schrijven van columns en verhalen.

Column Marjet Maks

Marjet bestiert in het zuiden van Spanje een B&B voor levensgenieters, wandelaars en rustzoekers

Titicaca revisited

Column Selma Sevenhuijsen

Fanny & Alexander, de ultieme Kerstfilm: En ja... daar is die gelukkig weer. De lange 5-uurs-versie die ons als kijker veel beter dan de korte versie van 3 uur laat zien hoe archetypisch de innerlijke reis is die de hoofdpersonen afleggen. In de kortere versie van Bergmans laatste grote film blijken uitgerekend de scènes weggesneden die de karakters nuanceren. Het verhaal is meer eendimensionaal; de scheiding tussen de karakters is groter en grover. De langere versie helpt ons als kijker te zien dat het zwartwit van de karakters slechts schijn is.

Een ongelooflijk rijk gelaagde film. De verbeelding van een archetypische reis, waarin de hoofdrolspelers facetten vertolken van de mens op weg. Archetypen in de menswording. Pas aan het eind van de weg gloort licht. Een licht dat gepersonifieerd wordt door de wijze, oude vriend van Alexanders grootmoeder, Isak geheten. Hij is het die de kinderen uit het huis van de stiefvader helpt ontsnappen en ze onderbrengt in zijn eigen huis – een doolhof vol kamers en gangen, tjokvol poppen en beelden en verborgen nissen. Na de kinderlijke onschuld en de verstandelijke waarheid doemt ineens een derde mogelijkheid op. Een glimp van de verticale dimensie waar zoveel personages in de film wanhopig naar op zoek lijken. December 2012 opnieuw opgenomen in VA's Webwinkel »

Enkele films uit VA's filmselectie:

Rhythm is it!: Nu weten we dat de dansdocumentaire in Duitsland een gigantische hit is geworden, met alleen al in het eerste half jaar vierhonderdduizend verkochte bioscoopkaartjes. We weten dat ‘dans’ op een aantal Berlijnse scholen als keuzevak is ingevoerd. En dat danspedagoog Royston Maldooms sinds het uitkomen van de film aan de lopende band wordt gevraagd scholen van advies te dienen. Maar de Duitse regisseur Thomas Grube (1971) kan zich de tijd nog herinneren dat hij het geld voor deze documentaire met geen mogelijkheid bij elkaar kreeg. “Ik kreeg te horen dat er geen publiek zou voor dans en klassieke muziek. Maar dat is er wel, het succes van Rhythm Is It! bewijst dat.” (€ 10,25 - Nederlands ondertiteld). Sinds april 2012 in VA's Webwinkel »

Tous les matins du monde: Op internet spreekt een liefhebber over een schilderij van een film.  De associatie met de schilderkunst wordt vaker gelegd. Een andere liefhebber vergelijkt het spel van licht en schaduw met de stijl van de Franse barokschilder Georges de La Tour (1593-1652), vermaard geworden vanwege de prachtige sereniteit en verstilling die de lichteffecten in zijn werk oproepen. In de speelfilm Tous les matins du monde is er ook nog de prachtige barokmuziek van Jordi Savall die aan de verstilling bijdraagt. (€ 10, Nederlands ondertiteld). Sinds april 2011 in VA's Webwinkel »

Heimatklänge: Er zijn klanken die je als mens tot tranens toe kunnen beroeren, troosten en tot rust kunnen brengen, schreef een Duitse recensent over de documentaire Heimatklänge. Een aanstekelijk portret van drie Zwitserse stemkunstenaars. Een recensent van NRC-Handelsblad hield zich, vergeleken met deze lyrische reactie, nog redelijk in toen hij schreef dat Heimatklänge een documentaire is die binnen acht minuten een tevreden lach bij hem had opgeroepen. Met overweldigende berggezichten op de achtergrond vertellen de drie musici over hun passie voor muziek. Een film waarin het boventoonzingen onlosmakelijk verbonden blijkt met het berglandschap van de Alpen. (€ 10, Nederlands ondertiteld, 81 min). Sinds oktober 2010 in VA's Webwinkel »

Peter Brooks Mahabharata: Het eeuwenoude religieuze en filosofische epos de Mahabharata uit India wordt wel de meest omvangrijke literaire schat genoemd die de mensheid ooit heeft voortgebracht. Een complex verhaal over de strijd om de troon tussen twee takken van een Indiase familie. Een strijd die symbool staat voor de strijd tussen licht en duister. Volgens esoterische opvattingen heeft de strijd plaats binnenin elke mens die tot inzicht en wijsheid tracht te komen en zich los probeert te maken van zijn egocentrische beperkingen. De voor westerlingen meest toegankelijke versie is de vijf uur durende versie van Peter Brook. (€ 15, Nederlands ondertiteld, dubbel-dvd).  Sinds september 2010 in VA's Webwinkel »