Welkom op de links-pagina van VA

REIZEN

Lopen naar Jeruzalem

Santiago de Compostela

Andalusië

Venetië

Labyrinten/Doolhoven

Chartres

Droom van Poliphilo

Ierland

Mongolië

Bill Bryson in Australië

 

INTERVIEWS

Hape Kerkeling

Kees Brusse

Marten Toonder

Ervin Laszlo

ARCHITECTUUR

Ashok Bhalotra

Paul Dijkman

 

MUZIEK

Opera & esoterie

Hester Ingen Housz

Charles Koechlin

 

NATUUR

De gelukkige zwerm

Nieuw: Kind en Natuur

Natuur & Gezondheid

Acties voor Groen

Rob Leopold

Joop Schaminée

Rachel Carson


GENEESKUNDE

H.C. Moolenburgh

Fluor

 

VOEDING

De wereld volgens Monsanto

Tarwegras

Elektronenrijke voeding

Groentenabonnement

Farmer John

Zen in de keuken

 

SPIRITUALITEIT

Zoemende ceders

Werelderfgoed kristal

Gevleugelde Pharao

Wiek Lenssen

 

FILMS

Bogotá Change

J.H. Meunier & Najac

Babette's Feast

Groundhog Day

The Yes Men

Bady Minck

Story Weeping Camel

Stefan Jarl

Edgar Reitz

 

ATELIER

Museum Hombroich

Joseph Beuys

Ecokathedraal Mildam

 

EXTRA

Lach en glimlach

Humor

Abonnement




 

Kind en natuur

Editie 3/2007


Editie 3-2007 van VA / Vruchtbare Aarde staat in het teken van de relatie mens - natuur, en dan met name de relatie kind - natuur. Het boek van de Amerikaanse schrijver-journalist Richard Louv heeft in Amerika flink wat losgemaakt. Spelen kinderen inderdaad niet meer buiten? Het borrelt en gonst over dit onderwerp op het internet. Een klein overzicht.

Burgerinitiatief
Kennisbank
Laatste Kind in het Bos
Richard Louv
Levende School & Springzaad
Onderwijspedagoog Kees Both
Agnes van den Berg
Recht op een bult
Wilde landjes
Goed speelgoed
Kindvriendelijke steden
Ruimte voor de Jeugd
Natuurspeeltuinen
Ravotparadijs en appels plukken
Natuurlijk tuinontwerp
Weblogs
Startpagina jongeren en natuur
Victor Westhoff en Matthijs Schouten

Burgerinitiatief

Onder de naam De Nationale Uitdaging werd woensdag 5 september het formele startsein gegeven voor een nieuw burgerinitiatief, en wel om in de Tweede Kamer om aandacht te vragen voor de kinderen die in Nederland in toenemende mate opgroeien tussen asfalt en beton, zonder regelmatig contact met de natuur. Deelnemende organisaties. Op 14 juni 2006 onderschreven de acht initiatiefnemers de volgende doelstelling: Wij stellen ons ten doel dat alle kinderen in Nederland op redelijk korte termijn de mogelijkheid krijgen voor hun twaalfde jaar tenminste één topervaring in de natuur te hebben.

Kennisbank

Steeds meer onderzoek toont aan dat natuur bijdraagt aan gezondheid, ontwikkeling en welbevinden van kinderen, en dat het ontbreken van natuur samenhangt met bepaalde problemen. Op de website van Nationale Uitdaging is een kennisbank opgezet, met recente interviews en artikelen uit de landelijke dagbladen en belangrijke litaratuur, meerendeels te downloaden.

Laatste kind in het bos

Nederlandstalige website rond de verschijning van het boek Het Laatste Kind in het Bos van Richard Louv in het Nederlands (uitgeverij Jan van Arkel). Kort interview met de auteur uit 2005. Interview van Jana Verboom met Louv.

Speech van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Gerda Verburg, tijdens de presentatie van de Nederlandse vertaling van Louvs boek in Den Haag op 5 september 2007.

Voor de Nederlandse uitgave van het boek beschreven Jana Verboom (Alterra), Kees Both (bestuurslid St. Oase) en Karin Sollart (Wettelijke Ondserzoekstaken Natuur & Milieu) de Nederlandse situatie. Thema's: Natuur en stad, Natuur en kind, Natuur en onderwijs, Natuur in Nederland, Natuur en gezondheid, Natuur en spiritualiteit.

Richard Louv

Recente columns van Richard Louv geschreven voor The San Diego Union-Tribune, en links naar Amerikaanse radio- en tv-programma's via zijn website. Een video opgenomen naar aanleiding van het boek.

Goed inhoudelijk interview met Louv in Grist Magazine (30 maart 2006). Kleine interviews met Louv in Simplify Life en het blad van Scouting Nederland. Interview in NRC-Handelsblad (8 september 2007, pdf). Reactie op de weblog van Krijn Poppe over de toekomst van het Nederlandse platteland.

Mooie bespiegelingen op Volkskrantblog, 13 september 2007: Over debat, natuur en de juiste woorden.


Levende School & Springzaad

Alle leerlingen vanaf zeven jaar brengen in Noorwegen minstens een dag per week buiten de schoolmuren door. En dit alles dankzij een bijzonder experiment: De Levende School (pdf). Volgens de visie van de oprichters van de Noorse Levende School zou de schoolomgeving moeten krioelen van leven: met planten en water, stenen en stengels, ateliers voor handvaardigheid en kunst, en geheime plekjes, tafels en banken voor feesten en dagelijkse ontmoetingen.

Als reactie op de initiatieven in Noorwegen hebben in Nederland mensen uit de wereld van de natuur- en milieueducatie, tuinontwerpers en pedagogen een netwerk opgericht (Springzaad geheten) dat toe wil werken naar meer ruimte voor natuur én kinderen. De Springzaad-website is bijzonder rijk, met informatie over geslaagde projecten, nieuwsbrieven en een vloed aan literatuur.

Kees Both

Een naam die steeds weer opduikt voor iedereen die zich begint in te lezen in het onderwerp is die van onderwijspedagoog Kees Both. In een interview noemt Booth de kwaliteit van het natuuronderwijs in Nederland desastreus. “Zowel op pedagogische academies als in basisonderwijs. Net als muziek zit natuur in het verdomhoekje met gemiddeld een kwartiertje per week. Meestal gaat het dan ook nog om ‘begrijpend lezen’: je leest iets uit een boek en er wordt getoetst of je het begrepen hebt." Hoe moet het wel? Kees Booth wijst de weg in een vloed aan begeesterde artikelen, waarvan vele op internet zijn na te lezen.

Agnes van den Berg

Informatieve en aantrekkelijke website van een van de belangrijkste Nederlandse onderzoekers op het gebied van natuur en gezondheid, Agnes van den Berg. Omgevingspsychologe en gespecialiseerd in onderzoek naar natuurbeleving. Sinds de publicatie van haar essay Van buiten word je beter (over positieve effecten van natuur op gezondheid) is natuur en gezondheid het belangrijkste thema in haar werk geworden.

Recht op een bult

Artikel van Marianne Valck in Ouders Online: Kinderen hebben recht op een bult. "Ik pleit voor échte ruimte om te spelen. Niet alleen de fysieke ruimte, maar ook de ruimte om brokken te maken. Kinderen hebben recht op een bult, vies worden, iets laten mislukken, en dingen doen op je eigen manier met onvolmaakte materialen."

Een kind moet kunnen kukelen, klimmen, springen en leren omgaan met een hamer en een spijker, zegt een moeder en tevens beleidsmedewerker bij Kinderopvang Humanitas. "Door te klimmen ervaart een kind nieuwe perspectieven, het traint zijn evenwichtsgevoel, het wordt zelfstandiger, leert afstanden inschatten. Kinderen moeten de ruimte krijgen om brokken te maken, kinderen hebben recht op een bult, tand door de lip, een blauwe plek."

Wilde landjes

Nogal wat mensen wijzen de laatste jaren op het belang van wilde landjes in de buurt, landjes waar kinderen vrij kunnen spelen met grond, water, takken, beestjes en met elkaar. Kris van Koppen, bijzonder hoogleraar natuur- en milieueducatie aan de Universiteit Utrecht, is een van hen. In zijn inaugurele rede wees hij op 24 februari 2005 op het belang van 'wilde landjes' in de woonomgeving.

Ook Thomas van Slobbe van Stichting wAarde is een warm voorstander van het behouden of aanleggen van niemandslandjes, vergeten overhoekjes in de stad: percelen die geen bestemming hebben zodat ze kunnen dienen als decor voor natuurlijk buitenspel. In het voorwoord (pdf) tot Het Laatste Kind in het Bos schreef Van Slobbe: "Er is een schrijnende behoefte aan stukjes onland waar niemand van weet waartoe ze dienen en van wie ze zijn. Dat vereist de bestuurlijke moed om los te laten, om rommelmarges te accepteren en om af en toe iets fout te laten gaan."

Goed speelgoed

En niet te vergeten: pedagoog Roel de Groot, oprichter van de stichting Goed Speelgoed en universitair docent Orthopedagogiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, gespecialiseerd in leerproblemen. Spelen, zegt hij, krijgt te weinig aandacht. De speelsigheid wordt er op school al uit geduwd. “De beelddenkers, vaak de echte creatievelingen, worden tot begripsdenkers omgeschoold, terwijl je kinderen met spelen juist zo veel kunt leren.” Ook speelgoed wordt vaak verkeerd gekozen. “Wat heb je aan een kant-en-klaar spel in een mooie kleurige doos waarmee je maar één ding kunt en dat de verdere fantasie doodt? Kieper liever een berg zand neer. Hoe meer je speelt, en hoe vrijer je dat kunt doen, hoe beter gaat het met de ontwikkeling.” Zie ook het artikel Geef kinderen vrijheid, geen handleiding (NRC Webpagina's 12-11-1998).

Kindvriendelijke steden

Het netwerk Kindvriendelijke steden (Child Friendly Cities) wil gemeenten leefbaarder maken voor kinderen.

Ruimte voor de Jeugd

Ruimte voor de Jeugd is een breed opgezet platform van alle mogelijke organisaties dat de bewegingsvrijheid van kinderen op straat wil bevorderen. Met een schat aan links en informatie.

Natuurspeeltuinen

Waar kan je nog, in de stad, lekker buiten spelen in de natuur? Met water kliederen, kikkers en padden bekijken, in bomen klimmen, bruggen en vlotten bouwen, speuren naar sporen van dieren, leem- en boomhutten maken, vuurtje stoken en nog veel meer. Dat kan in de Speeldernis, nota bene in Rotterdam. Een artikel (pdf) van ontwerpster Sigrun Lobst.

In Hardinxveld-Giessendam doneerde de plaatselijke kringloopwinkel najaar 2007 drieduizend euro voor een nieuwe natuurspeeltuin. Eerder kwam het college van B & W met € 30.000 over de brug. “Zo weinig mogelijk plastic wipkippen, en zo natuurlijk mogelijk,” zo vatte wethouder Teun Sluimer de wensen samen.

In Amersfoort heeft de gemeente €170.000 gereserveerd voor drie natuurspeelplaatsen. Ook dit college zegt het belangrijk te vinden dat kinderen in de natuur kunnen spelen. PvdA-raadslid Dico Kuiper, op 23 oktober 2006 op werkbezoek in de Speeldernis, spreekt op zijn weblog over een geslaagde dag. "Deze manier van spelen, is precies zoals ik zelf vroeger in de polder speelde. Toen was er ruimte om te spelen. Toen was vies worden ook geen probleem. In Amersfoort was deze ruimte er vroeger ook, maar met de groei van de stad is deze speelruimte er niet meer. Daarom denk ik dat het goed is dat er drie natuurspeelplaatsen in Amersfoort komen."


Ravotparadijs en appels plukken

Landgoed De Olmenhorst (Lisserweg 481, Lisserbroek, hele jaar open) is normaal al een waar ravotparadijs voor kinderen, maar is tot eind oktober extra aantrekkelijk, nu kinderen en volwassenen in de boomgaard zelf hun appeltjes mogen plukken. Ook een gewilde pleisterplaats voor dieren. In vier jaar tijd zijn hier 108 verschillende vogelsoorten waargenomen.

Natuurlijk tuinontwerp

Er komen steeds meer ontwerpbureaus die affiniteit hebben met natuurlijke tuinen. Hier (pdf) de ervaringen van Anneke Rodenburg die in 2000 een bedrijf begon voor tuinontwerp, advies en aanleg. Speciaal voor gezinnen. Groen Atelier Anneke Rodenburg.

Weblogs

De werkelijk ongelooflijke uitgebreide weblog die Alterra-onderzoekster Jana Verboom sinds 2004 bijhoudt: Groene Toekomst. Met een schat aan interviews, zoals met Marjan Margadant-van Arcken, voormalig hoogleraar NME. "Ik heb vele voorbeelden gezien van kinderen die een ‘magisch’ moment beleefden met een stukje natuur, bijvoorbeeld een beest in de klas of herfstbladeren die je van dag tot dag ziet verkleuren. Het heeft te maken met even uit je gewone routine getild worden." Hier noemt Jana verboom haar motivatie om haar weblog te beginnen. Een ware schatkamer.

En dan nog een Nederlands-Belgische weblog over spelen: een initiatief van drie mensen die enthousiast met het thema spelen bezig zijn: Philippe Cols, Koen De Maertelaere en Johan Oost. Zij maken de weblog sinds 2005 voor het leggen van contacten en het uitwisselen van ervaringen.

Als schrijfster, journaliste en vrijwilligster (bij het Bewaarde Land en het IVN) is Jolanda Pikkaart dagelijks bezig met het onderwerp jongeren en de natuur. Op haar weblog plaatst zij al het nieuws over kinderen en de natuur.

Startpagina jongeren en natuur

Het onderwerp jongeren en natuur staat steeds meer in de belangstelling. Politiek en allerlei instanties houden zich ermee bezig. Journaliste en schrijfster Jolanda Pikkaart heeft alle relevante links nu verzameld in een startpagina vol natuuractiviteiten, lesmateriaal, natuurclubs, natuur op school, natuurmusea en heel veel informatie over jongeren en de natuur.

Interview met Victor Westhoff

Zie ook het interview met Victor Westhoff elders op deze website, een van Nederlands grootste 20e-eeuwse plantenkenners. Een uitspraak van hem: "Verbondenheid met de natuur is iets wat mensen verandert." Verder de interviews met Westhoffs "leerlingen", Matthijs Schouten en Joop Schaminee.

Atelier Jan Franssen




Bill Bryson



Linda Richards interviewt Bryson in 1997 voor January Magazine naar aanleiding van het verschijnen van diens boek A Walk in the Woods over zijn voettocht over de Appalachian Trail.

In het jaar 2000 interviewt Richards Bryson opnieuw naar aanleidng van de publicatie van zijn Australie-reisboek, In A Sunburned Country, in het Nederlands verschenen onder de titel Tegenvoeters, een reis door Australie, 2000, 2007.

De eigen website van Bryson

Meer boeken van Bryson. Wikipedia: Zijn boek over Engeland, Een klein eiland, werd in 2003 door Britse lezers geroemd als boek dat de staat en identiteit van het Verenigd Koninkrijk het beste weergeeft. Ook over de VS en Australië heeft Bryson vergelijkbare boeken geschreven (respectievelijk Het verloren continent en Tegenvoeters).







Zoemende ceders




Editie 3/2007


Editie 4/2007


In VA 3-2007 een eerste kennismaking met de Anastasia-boeken van Vladimir Megre. In editie 4-2007 (in voorbereiding) een kennismaking met een nieuw Anastasia-initiatief in de regio Den Haag en een persoonlijke introductie van Menno Swaak, een van de initiatiefnemers van het Haagse Anastasia Forum en de Anastasia proeftuin bij Den Haag.

Bij de Nederlandse uitgever Schildpad Boeken zijn tot nu toe vier van de negen delen verschenen. Deel 1Deel 2. Deel 3. Deel 4. Deel 5 is in voorbereiding. Desgewenst rechtstreeks bij de uitgever te bestellen. Info auteur.

Inmiddels zijn de Anastasia boeken uit het Russisch in een twintigtal talen vertaald. Een korte bespreking van alle negen delen in het Duits. Een introductie en een overzicht van de eerste vijf delen in de Engelse taal. Een introductie en een overzicht van alle negen delen in het Duits. De Russische website rond de Anastasia-boeken. Duits internetforum.
Een vloed aan Duitstalige links rond het onderwerp. En een bijzonder uitgebreide Amerikaanse website, The Ring cedars of Russia geheten.

In Den Haag is een Anastasia Forum actief met maandelijkse bijeenkomsten. De aandacht gaat vooral uit naar een aantal deelonderwerpen uit de Anastasia-boeken: tuin, onderwijs en opvoeding. Voor uitgebreide info over het Anastasia Dorp in oprichting, klik hier. Informatie over bijeenkomsten van geinteresseerden in Den Haag ook in de vorm van een nieuwsbrief (pdf).

Anastasia-geinteresseerden wisselen ideeën en informatie uit op een Internetforum op Yahoo, de AnastasiaNL Yahoo-group.

Anastasia Forum Den Haag komt elke tweede vrijdag van de maand bij elkaar. Vrijdag 11 januari 2008 zal de avond vooral bedoeld voor mensen die met het Anastasia-fenomeen willen kennismaken.

Website van een van de andere Nederlandse initiatiefnemers, Malika Cieremans.






Zen en Koken


Editie 3/2007

In VA 3-2007 een interview met de Nederlandse kok Widi den Hartog.
Ronald Hermsen en fotograaf Hapé Smeele spraken en fotografeerden tien mensen over boeddhisme, leven en werk, waaronder Den Hartog. Motto: het antwoord op de vraag: ‘Wat is de Weg?’ waarop de Chinese zenmeester Nanquan zei: ‘Alledaags bewustzijn is de Weg.’
Het boek met de tien interviews (Inspiratie — van zicht tot handelen) is najaar 2007 in boekvorm verschenen bij uitgeverij Asoka ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van de uitgeverij. Het is ontstaan uit een reeks radio-interviews met tien moderne, westerse mensen over de manier waarop zij zich in hun alledaags bestaan laten inspireren door het boeddhisme. De afleveringen zijn te beluisteren via de Boeddhistische Omroep, te beginnen met de uitzending van 30 juli 2006.
De portretten en gefotografeerde stillevens zijn gemaakt door fotograaf Hape Smeele bij de geïnterviewden thuis.

How to Cook Your Life heet de film die in de herfst van 2007 in Nederland in première ging op het Boeddhistisch Filmfestival.
De Duitse filmmaakster Doris Dörrie zag de Californische meesterkok Edward Brown aan het werk in Californië en wilde “zijn kookkunst aan een groter publiek laten zien.”  Interview met Ed Brown. Interview met Dörrie. Website distributeur MFA+. Recensie op NZZ Online. Recensie op Buddhist Channel.






Gelukkige zwerm


Editie 4/2007

In VA 4-2007 een artikel over het geheim van zwermen in het dierenrijk.

Een mierenkolonie kan problemen oplossen die voor de individuele mier onoverkomelijk zijn, bijvoorbeeld het vinden van de kortste weg naar de beste voedselbron of het verdedigen van het territorium. National Geographic besteedde in juli 2007 aandacht aan swarm-intelligence, de intelligentie van een grote groep. Kijk alleen al eens naar deze prachtige foto van een zwerm spreeuwen.

Wat kunnen mieren ons leren over goederentransport? Veel, aldus onderzoekers. Als het gaat om samenwerken kunnen we nogal wat opsteken van insecten, vissen en zelfs rendieren. In Harvard Business Review (pdf) leggen Eric Bonabeau en Christopher Meyer uit wat een vleigtuigmaatschappij als Southwest Airlines en bedrijven als British Telecom van mieren en bijen hebben geleerd.

Een wetenschappelijke pionier als Rupert Sheldrake ontkent niet dat mieren en termieten geursporen uitzetten en geur gebruiken in hun onderlinge communicatie. Maar geur alleen verklaart de bouw van ingewikkelde boogconstructies volgens hem niet. Volgens Sheldrake zit de blauwdruk in een, wat hij noemt, morfogenetisch veld.

Begin 20e eeuw verdeelde de Zuid-Afrikaanse bioloog Eugene Marais een termietenkolonie in tweeën met een grote metalen plaat. De termieten aan beide kanten van de plaat gingen op dezelfde wijze aan het werk als ze hadden gedaan zonder tussenliggende plaat.

Het meest bijzondere experiment op dit terrein is gedaan door een Duitse onderzoeker, Günther Becker genaamd. Hij zette acht containers in twee rijen naast elkaar. In elk plaatste vijfhonderd termieten. Hun bouwsels vonden voornamelijk plaats aan de buitenzijde van de buitenste containers. Alsof de termieten in de verschillende piepschuimen containers zichzelf als een grote kolonie beschouwde die alle acht containers omvatte. Becker zelf dacht dat de termieten communiceerden met behulp van electromagnetische velden.

Verder lezen, klik hier.




Naar de Startpagina van Vruchtbare Aarde
 Startpagina VA-Magazine / Vruchtbare Aarde Elk gewenst los nummer bestellen 

Een advertentie van Google